ΨΗΦΙΑΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΑΤΑ ΤΟ Α' ΗΜΙΣΥ ΤΟΥ 20ού ΑΙΩΝΑ

Το πρόγραμμα της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης για την τεκμηρίωση της οικονομικής δραστηριότητας των Εβραίων της Θεσσαλονίκης κατά το α' ήμισυ του 20ού αιώνα, μέσω της δημιουργίας ψηφιακής συλλογής τεκμηρίων, υλοποιήθηκε από το 2006 ως το 2010. Πρόκειται για συστηματική προσπάθεια εντοπισμού και συγκέντρωσης ιστορικών τεκμηρίων, με στόχο τη διάσωση μέρους της συλλογικής ιστορικής μνήμης των Εβραίων της Θεσσαλονίκης. Το πρόγραμμα βασίστηκε σε πρόταση των Γιάννη Μέγα και Τέλη Ναχμία να δημιουργηθεί ένα ερευνητικό εργαλείο. Η ερευνητική ομάδα που το υλοποίησε αποτελέστηκε από την Ελένη-Μαρία Τσούκα, μουσειολόγο, την Αικατερίνη Α. Ρούσσου, ιστορικό, και τον Κοσμά Σ. Τσελιγκαρίδη, ιστορικό.

Με στόχο την επισήμανση τεκμηρίων από το μεγαλύτερο αριθμό εβραϊκών και μικτών εταιρειών και ατομικών επιχειρήσεων που λειτούργησαν στη Θεσσαλονίκη, συγκεντρώθηκε αρχειακό υλικό με βάση τα κύρια ονόματα και τα επώνυμα που αναγνωρίζονται ως εβραϊκά.

Η ψηφιακή συλλογή τεκμηρίων που σχηματίσθηκε αποτελείται από δύο σκέλη: (α) "Εταιρείες / Ατομικές Επιχειρήσεις" και, (β) "Τεκμήρια". Είναι προσβάσιμη με μηχανές απλής και συνδυασμένης αναζήτησης. Η «εταιρεία/ατομική επιχείρηση» ορίζεται ως μονάδα καταγραφής βάσει του έτους σύστασης και λύσης της. Στις «Εταιρείες / Ατομικές Επιχειρήσεις» καταγράφονται στοιχεία που αφορούν στην κάθε εταιρεία ή ατομική επιχείρηση, στο ιστορικό της, τις συμμετοχές της σε άλλα εταιρικά σχήματα και εμφανίζονται οι μικρογραφίες τεκμηρίων που την αφορούν. Στα «Τεκμήρια» καταγράφονται στοιχεία που αφορούν στο τεκμήριο καθαυτό και παρατίθεται μικρογραφία του με δυνατότητα μεγέθυνσης.

Η Ισραηλιτική Κοινότητα ευχαριστεί θερμά το Γιάννη Μέγα, που με δική του πρωτοβουλία έθεσε την ιδιωτική του συλλογή στη διάθεση του Μουσείου, για τη μεγάλη συνεισφορά του στο έργο. Ευχαριστεί επίσης όλες τις δημόσιες υπηρεσίες, τους φορείς, τους συλλέκτες και τους κατόχους ιδιωτικών αρχείων για την ιδιαιτέρως πολύτιμη συνεργασία τους στον εντοπισμό και την παροχή αρχειακού υλικού. Ευχαριστεί επίσης το Βλάση Βλασίδη, το Δώρη Οικονόμου, το Μανώλη Κουνενάκη, τη Χριστίνα Αγριαντώνη, τη Μαρία-Χριστίνα Χατζηιωάννου, το Δημήτρη Κοσμίδη, το Χρήστο Καββαδά, το Σωτήρη Στέπκο, το Γιάννη Κωνσταντίνου, τον Τέλη Ναχμία, τη Ρίκα Μπενβενίστε, τη Ρένα Μόλχο, τη Σολίτα Σαλτιέλ, το Τζέκυ Μπενμαγιόρ, το Νίκο Σταυρουλάκη και όλους όσοι βοήθησαν στην πρόοδο του έργου αφιερώνοντας το χρόνο τους και βοηθώντας με ιδέες, συζητήσεις και συμβουλές.

Το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης εξακολουθεί να συγκεντρώνει τεκμήρια (νομικά έγγραφα, φακέλους, επιστολόχαρτα, τιμολόγια, επιστολικά δελτάρια, διαφημιστικά έντυπα, καταστατικά, πρακτικά, μετοχές, επιταγές, ετικέτες προϊόντων, φωτογραφίες και αντικείμενα) για τις οικονομικές δραστηριότητες των Εβραίων της Θεσσαλονίκης κατά το πρώτο ήμισυ του 20ού αιώνα. Παρακαλούνται θερμά ιδιώτες και ερευνητές που έχουν τυχόν διασώσει ή γνωρίζουν την ύπαρξη τέτοιου υλικού να το θέσουν υπόψη του Μουσείου.

Το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης προσκαλεί όσους χρησιμοποιούν τη συλλογή να επικοινωνήσουν μαζί του για παρατηρήσεις ή και επισημάνσεις σχετικές με το περιεχόμενό της.